Zeg je regelmatig ‘ja’, terwijl je eigenlijk ‘nee’ wilt zeggen? Heb je moeite met het aanvoelen en aangeven van je grenzen? Zou je graag eens op het moment zelf een passende reactie willen geven in plaats van deze achteraf te bedenken? Lees dan verder en ontdek vijf tips die kunnen helpen om je assertiviteit te ontwikkelen.
In de eerste tip wil ik het hebben over het verschil tussen observatie en interpretatie. Wanneer we in een sociale situatie terechtkomen, gebeuren er veel verschillende dingen. Stel dat je over straat loopt en aan de overkant een vriend van je ziet lopen. Hij of zij begroet je echter niet. Hoe interpreteer je deze situatie? Je kunt bijvoorbeeld denken dat de vriend je gewoon niet gezien heeft of wellicht dat hij of zij boos op je is. Beide interpretaties geven een heel ander gevoel. Misschien klopt een van beide interpretaties, maar het kan zelfs zijn dat geen van beide interpretaties juist zijn. Maak daarom voor jezelf een onderscheid in wat jij denkt dat de ander denkt/voelt en wat er daadwerkelijk aan de hand is. Jouw interpretatie hoeft niet meteen de juiste te zijn. Vraag maar eens hoe een ander de situatie ervaart en je zult merken dat het vaak anders is dan je dacht.
De volgende tip gaat over kritiek. Bedenk dat kritiek wordt gegeven op je gedrag en niet op jou als persoon. Vaak zijn we geneigd kritiek op te vatten als iets heel persoonlijks, waarbij we ons aangevallen kunnen voelen. Door je er echter van bewust te zijn dat dit niet zo hoeft te zijn en dat je alleen op je gedrag wordt aangesproken, kun je gemakkelijker omgaan met kritiek. Zo kun je ook om verheldering vragen, waardoor je niet direct in de verdediging gaat. Kritiek geven aan anderen wordt hiermee ook toegankelijker, waardoor je relaties kunnen verbeteren omdat er meer besproken wordt en jullie rekening met elkaar kunnen houden.
De derde tip heeft te maken met lichaamshouding. Lichaamstaal is een belangrijk onderdeel van onze dagelijkse communicatie, meer dan we ons bewust zijn. Je kunt zelf invloed op het contact uitoefenen door je bewust te worden van je eigen lichaamshouding. Maak je bijvoorbeeld oogcontact of niet? Hoe sta je erbij? Wanneer iemand je om een gunst vraagt en je staat er twijfelachtig bij, dan zal deze persoon je veel sneller over kunnen halen dan wanneer je stevig met je benen op de grond staat en de ander recht aankijkt. Probeer maar eens uit wat de effecten zijn van verschillende houdingen die je aan kunt nemen en vraag anderen om feedback.
Een volgende tip om ‘nee’ te kunnen zeggen, is door dit veel te oefenen. Dit kan al zo simpel zijn als wanneer je met je partner of een familielid aan tafel zit en iemand je vraagt het water aan te geven. Zeg eens 'nee'. Wat gebeurt er dan? Door in een veilige omgeving te experimenteren met dit soort oefeningen kun je er steeds meer vertrouwen in krijgen. Hierna wordt het oefenen in een serieuze situatie gemakkelijker en zo kun je doorpakken totdat je er goed in bent.
Tot slot gaat de laatste tip over jezelf tijd gunnen om een antwoord te geven op een verzoek. Sommige mensen zijn er goed in om je onder druk te zetten. Ze willen bijvoorbeeld dat je iets voor ze doet en dat je meteen antwoord geeft. Hierdoor heb je geen tijd om bij jezelf na te gaan wat jij eigenlijk wilt en beantwoord je maar gewoon bevestigend om het gesprek af te sluiten. Een goede manier om dit te voorkomen is door te zeggen dat je er even over na wilt denken en er straks op terug komt. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat het verzoek je wat overmant en je eerst moet kijken of je wel tijd hebt. In de ruimte die je hiermee creëert kun je in alle rust bij jezelf nagaan of je wel of niet op het verzoek in wilt gaan. Als je hebt besloten dat je dit niet wilt, dan kun je dit nu beter overbrengen, omdat je erachter bent wat je eigenlijk wilt.
Deze vijf tips kunnen je een paar handvatten geven om je assertiviteit te ontwikkelen. Als je meer wilt weten, kun je op onze website kijken of contact opnemen. We helpen je graag verder.
© Dea Boom, 20 augustus 2015
